Akty notarialne

Akt notarialny to dokument urzędowy, który potwierdza dokonanie czynności prawnej. Osobą uprawnioną do sporządzenia aktu notarialnego jest notariusz oraz zastępca notarialny. Niektóre umowy wymagają potwierdzenia w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności, jednak każdą umowę można zawrzeć w formie aktu, jeżeli taka jest wola stron.

Co powinien zawierać akt notarialny?

Prawo o notariacie określa tryb i sposób postępowania z aktami notarialnymi w Polsce. Na mocy tego prawa akt notarialny musi zawierać:

• dokładną datę i miejsce sporządzenia aktu;
• imię i nazwisko notariusza lub zastępcy notarialnego;
• adres siedziby Kancelarii Notarialnej, w której powstaje akt;
• dokładne dane osób biorących udział w akcie lub ich pełnomocników;
• oświadczenia stron;
• stwierdzenie, że akt został odczytany przez notariusza/zastępcę, podpisany i przyjęty;
• podpis notariusza/zastępcy, a także podpisy osób biorących udział w akcie* lub ich pełnomocników.

*W wyjątkowych okolicznościach istnieje możliwość nieskładania podpisu. Może się to odbyć, jeżeli notariusz ma do czynienia z osobą ciężko chorą lub niepiśmienną.

Jak wygląda sporządzenie aktu notarialnego?

Sporządzenie aktu notarialnego wygląda w ten sposób, że notariusz spisuje oświadczenia woli stron uczestniczących w czynności notarialnej, odczytuje je, a na końcu podpisuje. Swoje podpisy składają też zainteresowane strony. Strony otrzymują odpisy dokumentu, które w świetle prawa mają takie samo znaczenie jak oryginał. Oryginały aktów notarialnych przechowywane są przez 10 lat w Kancelarii Notarialnej, a potem przekazywane do archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu rejonowego.

Które czynności wymagają formy aktu notarialnego?

Niektóre czynności prawne wymagają formy aktu notarialnego. Jeżeli warunek ten nie zostanie spełniony, takie umowy zostaną uznane za nieważne. Do najważniejszych z nich zaliczamy:

• umowy sprzedaży nieruchomości;
• umowy darowizny;
• umowy ustanowienia użytkowania wieczystego;
• umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu;
• małżeńskie umowy majątkowe, tzw. intercyzy;
• umowy o podział majątku wspólnego,
• umowy spółek akcyjnych;
• umowy spółek komandytowych;
• umowy spółek komandytowo-akcyjnych;
• umowy o dział spadku, jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość;
• umowy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.

Formy aktu notarialnego wymagają również oświadczenia woli osób nieczytających i niepiśmiennych. Zaleca się, aby sporządzać w tej formie również testament. 

W jakich innych okolicznościach można sporządzić akt?

Akt notarialny sporządzany jest w przypadku wyżej wymienionych czynności, ale też w innych sytuacjach, gdy taka jest wola stron. Umowa zabezpieczona aktem notarialnym (inaczej mówiąc umowa notarialna) jest wiążąca dla stron, które mogą dochodzić swoich praw przed sądem. Takie umowy najczęściej dotyczą alimentów, dożywocia, sprzedaży samochodu. Notariusz zapewnia sporządzenie odpisów akt, które stają się własnością stron. Takim dokumentem można posługiwać się jak oryginałem. Oryginał takiej umowy jest przechowywany przez notariusza, co niweluje ryzyko fałszerstwa lub konsekwencji utraty odpisu.

Jeżeli zamierzają Państwo zawrzeć umowę, która wymaga formy aktu notarialnego lub woleliby Państwo zachować taką formę dla innego rodzaju umowy, zapraszamy do siedziby Kancelarii Notarialnej notariusz Katarzyny Grzybowskiej w Szczecinie.